ANKARA - BHA Gebelik süresi genellikle 40 hafta olarak kabul edilse de, 37 haftadan önce doğan bebekler tıp literatüründe “prematüre” olarak adlandırılıyor. Doğumun gerçekleştiği hafta azaldıkça, bebeklerin karşı karşıya olduğu sağlık riskleri de önemli ölçüde artıyor.
Prematüre Doğumun Nedenleri ve Risk Faktörleri
Prematüre doğumun başlıca sebeplerinin yüksek riskli gebeliklerle ilişkili olduğu belirtiliyor. Uzmanlar, erken yaşta veya ileri yaşta hamilelik, doğumlar arasında kısa süre olması, sık doğum, çoğul gebelikler, enfeksiyonlar, kronik hastalıklar, tütün ve madde kullanımı, çevresel ve genetik faktörler, yetersiz beslenme ile gebelik takibinin yetersiz yapılmasının da prematüre doğum riskini artırdığını vurguluyor. Bu nedenle, doğum öncesi bakımın kalitesi hayati önem taşıyor. Riskli gebeliklerin düzenli olarak izlenmesi, gerekli durumlarda hızlı ve etkili müdahalelerin yapılması ve yenidoğanların yakından takip edilmesi, hem annelerin hem de bebeklerin yaşamını korumada büyük rol oynuyor.
Doğum öncesi bakım kapsamında, anne adaylarının düzenli muayenesi, tetanos aşısı, demir ve mikrobesin desteği, yeterli iyot alımı, dengeli beslenme, gebelikte enfeksiyonların tespiti ve tedavisi, tansiyon kontrolü ve gebelik döneminde emzirme eğitimi gibi uygulamalar yer alıyor.
Çoğul Gebeliklerde Erken Doğum Riski ve Küresel Veriler
Birden fazla bebeğin bulunduğu gebeliklerde erken doğumun daha sık yaşandığına dikkat çeken uzmanlar, bebek sayısının artmasının rahim içi hacmi büyüttüğünü ve bunun da doğumun hızlanmasına yol açabildiğini belirtiyor. Erken doğum, özellikle 5 yaş altı çocuk ölümlerinin önde gelen nedenlerinden biri olarak öne çıkıyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nün 2020 yılı verilerine göre, dünya genelinde 13,4 milyon bebek prematüre olarak dünyaya geldi; bu oran her 10 bebekten birine denk geliyor. Ülkeler arasında prematüre doğum oranları yüzde 4 ile 16 arasında değişirken, Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın 2024 yılı verilerine göre 121 bin 67 prematüre bebek doğdu. Bu bebeklerin yüzde 3,4’ü 28 haftanın altında “çok küçük prematüre”, yüzde 7,1’i 28–31 hafta arasında “küçük prematüre” ve yüzde 89,5’i ise 32–36 hafta aralığında “sınırda prematüre” olarak kayıtlara geçti.
Prematüre Bebeklerde Karşılaşılan Sorunlar ve Önlemler
Erken doğumdan kaynaklanan komplikasyonlar, hem dünya genelinde hem de Türkiye’de 5 yaş altı çocuk ölümlerinin başlıca nedenlerinden biri olmaya devam ediyor. Prematüre bebekler, organ ve dokuları tam olarak gelişmeden doğduklarından, öğrenme ve davranış bozuklukları, serebral palsi, duyusal eksiklikler, enfeksiyonlar ve kronik hastalıklar gibi sağlık sorunlarına daha açık hale geliyor. Ayrıca, aileler de duygusal, tıbbi ve ekonomik açıdan zorlu bir süreçle karşı karşıya kalıyor.
Ancak, zamanında alınan önlemler ve uygun tıbbi müdahalelerle bu risklerin önemli bir kısmı azaltılabiliyor. Gebelik planlamasının doğru yapılması, düzenli kontrollerin ihmal edilmemesi, zararlı maddelerden uzak durulması, ilaç kullanımının doktor kontrolünde olması, yeterli ve dengeli beslenme ile gebelik eğitimlerine katılım, sağlıklı bir gebelik süreci için büyük önem taşıyor.
Erken doğumun bir hastalık olmadığına dikkat çekilirken, prematüre bebeklerin uygun bakım ve takip ile sağlıklı ve üretken bireyler olarak topluma kazandırılabileceği vurgulanıyor. Türkiye’de prematüre bebek bakımında bilgi ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte, bu bebeklerin yaşama şansı her geçen yıl artıyor. Bu süreçte ailelere, sağlık çalışanlarına ve karar vericilere önemli sorumluluklar düşüyor.
Kaynak: BHA
Kars’ta Engelli Vatandaşa Akülü Araç Desteğiyle Yaşam Kalitesi Artıyor
Giresun Milletvekili Gezmiş’ten Bakanlık Bütçelerine Sert Eleştiri ve Gençlik Vurgusu
130 Bin Mülteciye Askerlik Şoku: Vatandaşlık ve Güvenlik Tartışması Büyüyor
Eski Polis Memuruna Kadına Şiddet ve Planlı Cinayet Davasında Ağırlaştırılmış Müebbet İstemi
Giresun’da Trafik Kazası Sonrası Çıkan Kavgada Sürücü Hayatını Kaybetti
Yorumlar (0)